PROGRAM PROFILAKTYCZNY NIEPUBLICZNEGO PRZEDSZKOLA
KUKUŁECZKA W KRAMSKU

Opracowany przez: Maritę Fabisiak, Małgorzatę Kreczmer w oparciu o:

  1. Podstawę prawną: art. 54. 2. 1b ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty.
  2. Podstawę programową wychowania przedszkolnego określoną w rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej z dnia 23 grudnia 2008 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół (Dz. U. z 2009 r. Nr 4, poz. 17).

WSTĘP

Przedszkole to „placówka przeznaczona dla dzieci w wieku od 3 do 6 lat, wspomagająca indywidualny rozwój, zapewniająca opiekę odpowiednią do potrzeb dziecka oraz przygotowująca do nauki w szkole” (źródło: Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej, Dz. U. Nr 61, poz.624). Zadaniem przedszkola jest zapewnienie dzieciom właściwych warunków rozwoju fizycznego, umysłowego, emocjonalnego i społecznego, jak i również przygotowanie dziecka do nauki w szkole.
Ponadto przedszkole poza edukacją i wychowaniem dzieci, powinno także prowadzić działania profilaktyczne, tzn. zapewniające dzieciom zdrowie i bezpieczeństwo w każdym podejmowanym działaniu. Wiek przedszkolny to specyficzny okres w życiu dziecka, mający istotny wpływ na zmiany zachodzące w jego indywidualnym rozwoju. Natomiast owa profilaktyka w przedszkolu ma zapobiegać wszelkim niepożądanym zjawiskom w tymże rozwoju. Działaniem profilaktycznym będzie zatem każde pozytywne oddziaływanie pedagogiczne, utrwalające wartościowe cechy, a zapobiegające powstawaniu tych niepożądanych.
Niniejszy program profilaktyczny przedszkola ma za zadanie uświadomić dzieci w wieku przedszkolnym o istniejących w życiu ludzkim zagrożeniach pochodzących ze świata ludzi i zwierząt oraz wyposażyć je w umiejętność radzenia sobie z nimi. Obowiązkiem każdej osoby dorosłej, zwłaszcza nauczycieli jest stwarzanie każdego dnia warunków sprzyjających kształtowaniu postaw odpowiedzialności za życie własne oraz innych. Tylko kreatywna realizacja działań o charakterze profilaktycznym przez nauczycieli umożliwi wytworzenie się określonych kompetencji u dzieci i ułatwi funkcjonowanie w życiu następnych pokoleń w przyszłości.
Celem programu jest kształtowanie pozytywnych postaw i bezpiecznych zachowań dzieci w sytuacjach zagrażających ich życiu i zdrowiu. Ponadto realizacja programu ma wyposażyć dzieci w niezbędne sprawności, umiejętności i wiadomości dotyczące dbania o własne zdrowie i bezpieczeństwo.

CELE PROGRAMU

Cele główne programu:

  1. Wdrożenie dzieci do stosowania zasad bezpieczeństwa.
  2. Kształtowanie u dzieci umiejętności właściwego reagowania w sytuacjach zagrożenia.

Cele szczegółowe programu:

  1. Uświadomienie dzieci o istniejących w życiu zagrożeniach.
  2. Wykształcenie umiejętności skutecznego radzenia sobie z w sytuacji zagrożenia.
  3. Rozróżnianie dobra od zła.
  4. Zdawanie sobie sprawy z niebezpieczeństwa wynikającego z niewłaściwego postępowania / przypadkowych spotkań z nieznajomym.
  5. Rozumienie powszechnych zakazów / nakazów w celu uniknięcia wypadku i innych.
  6. Utrwalenie ogólnych zasad, np. prawidłowego poruszania się po drodze oraz wewnątrz przedszkolnych, np. właściwego korzystania z placu zabaw.
  7. Uczenie się odpowiedzialności nie tylko za siebie, ale innych (aspekt moralny).
  8. Upowszechnienie wiedzy o zdrowiu i zasadach mu sprzyjających (promocja zdrowego stylu życia).
  9. Tworzenie warunków służących sprawności i aktywności fizycznej dzieci.
  10. Zapobieganie oraz potępianie agresji i przemocy.
  11. Nabywanie umiejętności przeciwstawiania się złu fizycznemu i psychicznemu (promocja postaw asertywnych).
  12. Rozwijanie podstawowych umiejętności życiowych.

ADRESACI PROGRAMU

  • dzieci 3,4 – letnie uczęszczające do przedszkola objętego programem
  • nauczyciele zatrudnieni w placówce
  • rodzice dzieci uczęszczających do przedszkola objętego programem
  • inne osoby związane z placówką

BLOKI TEMATYCZNE PROGRAMU

  1. BEZPIECZEŃTWO NA CO DZIEŃ
  2. PIRAMIDA ZDROWGO ŻYWIENIA
  3. HIGIENICZNY TRYB ŻYCIA
  4. RUCH W ŻYCIU CZŁOWIEKA
  5. ZAGROŻENIA ZE ŚRODOWISKA PRZYRODNICZEGO
  6. AGRESJA I PRZEMOC
  7. KSZTAŁTOWANIE WŁASNEJ TOŻSAMOŚCI

CHARAKTERYSTYKA BLOKÓW TEMATYCZNYCH

Zamierzone cele operacyjne

Dziecko:

1. Bezpieczeństwo na co dzień

  • rozumie pojęcie bezpieczeństwo;
  • reaguje na hasła: pali się, ewakuacja itp.;
  • wykazuje znajomość imienia, nazwiska oraz własnego adresu zamieszkania;
  • wykazuje znajomość imion i nazwisk rodziców / opiekunów;
  • zna zasady bezpiecznego poruszania się po drodze;
  • rozróżnia podstawowe znaki drogowe (informacyjne, ostrzegawcze;
  • stosuje się do sygnalizacji świetlnej;
  • wie, jakie są numery telefonów alarmowych (997, 998, 999, 112);
  • orientuje się, do kogo może zwrócić się o pomoc (np. do policjanta);
  • zna inne ważniejsze instytucje i pełnione przez nie role społeczne;
  • przestrzega zasad ustalonych w grupie przedszkolnej (kontrakt grupowy);
  • stosuje się do zasad bezpiecznego korzystania z placu zabaw / sprzętu / zabawek
  • porusza się w miejscach dozwolonych;
  • nie oddala się samo od grupy przedszkolnej;
  • nie korzysta z urządzeń elektrycznych, nie bawi się przedmiotami niebezpiecznymi, np. zapałkami, szkłem i in.;
  • przewiduje sytuacje zagrażające bezpieczeństwu / życiu oraz ich konsekwencje;
  • wykazuje nieufność w stosunku do nieznajomych;
  • samodzielnie i bezpiecznie organizuje sobie czas wolny;
  • gości w przedszkolu, np. policjanta, strażaka, pielęgniarkę (w miarę możliwości);
  • wie, że opiekę nad nim sprawuje osoba dorosła

2. Piramida zdrowego żywienia

  • poznaje schemat piramidy zdrowego żywienia (jej piętra);
  • orientuje się w zasadach zdrowego stylu odżywiania (wymienia zdrowe produkty, tj. owoce, warzywa, mleko i jego przetwory, ryby, ciemne pieczywo, itd.);
  • dostrzega związek pomiędzy zdrowiem a chorobą;
  • wie, na czym polega profilaktyka zdrowotna (np. szczepienia ochronne);
  • podaje przyczyny i skutki nieprawidłowego odżywiania się (m. in. otyłość, próchnica, brak witamin, niska odporność organizmu = przeziębianie się);
  • zna umiar w jedzeniu (nie objada się);
  • przezwycięża niechęć do spożywania niektórych potraw;
  • myje owoce i warzywa przed spożyciem.

3. Higieniczny tryb życia

  • rozumie pojęcia: higiena, higieniczny tryb życia;
  • wyróżnia przybory niezbędne do utrzymania higieny;
  • stosuje higienę na co dzień:
    • myje ręce przed / po posiłku, po korzystaniu z toalety, po kontakcie z różnymi przedmiotami, zwierzętami;
    • dba o czystość własnego ciała (regularna kąpiel, używanie kosmetyków);
    • dba o czystość ubrania / bielizny;
    • używa wyłącznie swoich przyborów toaletowych;
    • utrzymuje porządek otoczenia wokół siebie (np. sprząta po sobie);
    • zdaje sobie sprawę z konieczności chodzenia do snu o tej samej porze (higiena snu);
    • rozumie istotę wypoczynku;
    • wykazuje wrażliwość na nadmierny hałas;
    • podkreśla rolę codziennych ćwiczeń fizycznych;
    • uczy się podstawowych umiejętności relaksacji i odprężenia (higiena psychiczna);
    • wie, o konieczności umiejętnego korzystania z chusteczek higienicznych;
    • zasłania usta podczas kaszlu / kichania;
    • unika bezpośredniego kontaktu z osobą chorą;
    • wie o potrzebie przebywania w wywietrzonych pomieszczeniach.

4. Ruch w życiu człowieka

  • rozumie znaczenie aktywności ruchowej, sportu w życiu;
  • posługuje się pojęciem zdrowie;
  • wie, o potrzebie częstego przebywania na świeżym powietrzu;
  • bierze aktywny udział w zajęciach ruchowych, gimnastykuje się;
  • uprawia sporty (gra w piłkę, jazda na rowerze, bieganie, itp.);
  • ubiera się odpowiednio do warunków pogodowych;
  • dba o prawidłową postawę ciała;
  • chodzi na spacery;
  • wie, jak zapobiegać przemarznięciu / przegrzaniu

5. Zagrożenia ze

  • wymienia rośliny i zwierzęta żyjące w różnych środowiskach przyrodniczych;
  • nie dotyka zwierząt, zwłaszcza dzikich;
  • wie, że nie należy karmić bez zgody / drażnić zwierząt;
  • zna pozycję obronną, by uniknąć, np. pogryzienia;
  • zna wybrane rośliny i inne zagrażające życiu (np. grzyby, owoce trujące);
  • nie spożywa potraw niewiadomego pochodzenia;
  • wie, jak trzeba zachować się w sytuacji zagrożenia, gdzie można otrzymać pomoc, umie o nią poprosić;
  • rozumie konieczność pozostawania w miejscu bezpiecznym w czasie burzy, huraganu, powodzi, ulewy, upałów itp.

6. Agresja i przemoc

  • zna pojęcia: agresja i przemoc;
  • umie nazwać swoje uczucia;
  • odgrywa i demonstruje wybrane uczucia (scenki sytuacyjne);
  • uczy się oswajać z własnym strachem (Strach ma wielkie oczy, Jak przestraszyć swój strach?);
  • potrafić utożsamić się z inną osobą (kształtowanie umiejętności empatycznych);
  • podaje sposoby na pokonanie złości;
  • reaguje na różne formy agresji i przemocy;
  • orientuje się, jakie są skutki agresji /przemocy na świecie dla ludzi;
  • uczy się być asertywne;
  • rozumie znaczenie słowa zgoda, kompromis;
  • wykazuje ostrożność i nieufność w kontakcie z osobami obcymi, zły dotyk;
  • przestrzega zakazu przyjmowania różnych rzeczy, np. słodyczy od osób nieznajomych;
  • stara się być przyjazne dla otoczenia

7. Kształtowanie własnej tożsamości

  • prawidłowo komunikuje się między ludźmi
  • stosuje się do zasad i reguł ustalonych w grupie.
  • potrafi porozumiewać się w grupie.
  • potrafi nawiązać kontakty z rówieśnikami.
  • wywiązuje się z obowiązków wykonywanych na rzecz grupy.
  • szanuje potrzeby innych osób.

METODY I FORMY REALIZACJI PROGRAMU

A. METODY

  • podające (pogadanka, opowiadanie, historyjka obrazkowa, anegdota i inne)
  • problemowe (konwersacje, metody aktywizujące typu inscenizacja, drama, gry dydaktyczne, dyskusja, burza mózgów i in.)
  • praktyczne ( ćwiczenia i działania oparte na konkrecie, pokaz, symulacja, spotkania, wycieczki i in.)
  • eksponujące (np. film, ekspozycja i in.)

B. FORMY

  • indywidualne
  • zespołowe
  • grupowe (jednolite / zróżnicowane)

Podstrony sekcji: